خون‌بس | Khoon-bas (Blood Truce)
| منطقه | فارس+لر بختیاریخوزستان |
| فراوانی اجرا و برگزاری | محدود (به صورت محلی) |
| شماره ثبت میراث ملی | ندارد |
در گذشته، در برخی مناطق ایران، به‌ویژه در جوامع عشایری و قبیله‌ای، هنگامی که درگیری میان دو طایفه یا خانواده به قتل می‌انجامید، عُرفی سنتی برای پایان دادن به انتقام به‌کار گرفته می‌شد که به آن «خون‌بس» می‌گفتند.در این آیین خانواده‌ی فرد قاتل، برای جلوگیری از تلافی و ادامه درگیری، یکی از دختران خود را به عقد یکی از اعضای خانواده‌ی مقتول درمی‌آورد. این پیوند خویشاوندی نقش نوعی «پیمان صلح» را ایفا می‌کرد و در بسیاری موارد، تنها راه بازگشت آرامش و توقف چرخه انتقام به شمار می‌رفت.در سال‌های اخیر، با ارائه راهکارهای قانونی برای حل‌وفصل اختلافات، این آیین در بیشتر مناطق کشور کمرنگ شده و امروزه اختلاف‌ها عمدتاً از طریق قانون پیگیری می‌شوند.
In the past, in some regions of Iran, especially within tribal and nomadic communities, when a conflict between two clans or families led to a killing, a traditional custom called khun-bas (blood-truce) was used to end the cycle of revenge.In this ritual, the family of the killer would give one of their daughters in marriage to a member of the victim’s family to prevent retaliation and further violence. This bond of kinship served as a kind of “peace treaty” and was often the only way to restore calm and stop the cycle of vengeance.
Author: Arghavan Saeedian
Artist: Yalda Rasekhi